พบปลาสีรุ้งสายพันธุ์ใหม่ครั้งแรก ที่แนวปะการังลึกลับของมัลดีฟ และคนท้องถิ่นได้ตั้งชื่อเอง

แม้ว่าจะมีปลาหลายร้อยสายพันธุ์ที่ค้นพบนอกชายฝั่งมัลดีฟส์ แต่นี่เป็นการค้นพบสายพันธุ์ใหม่ และเป็นครั้งแรกที่นักวิจัยชาวมัลดีฟส์มีโอกาสตั้งชื่อให้ 

มันยังเป็นสปีชีส์แรกที่ใช้ชื่อภาษาดีเวฮี ภาษาท้องถิ่นของมัลดีฟในชื่อ Cirrhilabrus finifenmaa คำว่า ‘finifenmaa’ หมายถึง ‘ดอกกุหลาบ’ เพราะปลาสายพันธุ์ใหม่นี้มีเฉดสีชมพูเหมือนกับดอกไม้ประจำชาติของประเทศมัลดีฟ และสีวันของพวกมันจะยิ่งเด่นชัดช่วงเวลาผสมพันธุ์

อาเหม็ด นาจีบ นักชีววิทยาจากสถาบันวิจัยทางทะเลแห่งมัลดีฟส์ (MMRI)  กล่าวว่า นักวิทยาศาสตร์จากต่างประเทศมักจะเป็นคนตั้งชื่อสายพันธุ์ที่พบในมัลดีฟส์โดยที่นักวิทยาศาสตร์ท้องถิ่นไม่มีส่วนเกี่ยวข้องมากนัก  

“คราวนี้มันแตกต่างออกไปและการได้เป็นส่วนหนึ่งของบางสิ่งเป็นครั้งแรกนั้นน่าตื่นเต้นมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งการมีโอกาสได้ทำงานร่วมกับนักวิทยาศาสตร์ชั้นแนวหน้ากับสายพันธุ์ที่สง่างามและสวยงามเช่นนี้” นาจีบ กล่าว

ที่จริงมันถูกรวบรวมตัวอย่างมาครั้งแรกโดยนักวิจัยในปี 1990 และเดิมทีเข้าใจว่า C. finifenmaa คิดว่าเป็นรุ่นผู้ใหญ่ของสายพันธุ์ Cirrhilabrus rubrisquamis ที่มีหน้าตาคล้าย ๆ กัน แต่สีต่างกัน

ตอนนั้นพบตัวอย่างของปลายังไม่โตเต็มวัยเพียงตัวเดียวจากหมู่เกาะชากอส ซึ่งเป็นเกาะที่มีระยะทาง 1,000 กิโลเมตร ทางใต้ของมัลดีฟส์

อย่างไรก็ตาม ในการศึกษาครั้งใหม่นี้ นักวิจัยได้ศึกษารายละเอียดเพิ่มเติมที่ทั้งตัวโตเต็มวัยและตัวอ่อนแล้วเปรียบเทียบกับตัวอย่าง C. rubrisquamis จนสามารถยืนยันว่า C. finifenmaa เป็นสายพันธุ์ที่มีเอกลักษณ์เฉพาะอย่างแท้จริง

“สิ่งที่เราเคยคิดว่าเป็นปลาชนิดเดียวที่แพร่หลาย จริง ๆ แล้วเป็น 2 สายพันธุ์ที่แตกต่างกัน โดยแต่ละชนิดมีการกระจายพันธุ์ที่จำกัดกว่ามาก” ยี ไค-เตีย นักศึกษาระดับปริญญาเอกของมหาวิทยาลัยซิดนีย์กล่าว 

เขายังชี้ถึงความสำคัญของการสำรวจว่า “นี่เป็นตัวอย่างว่าทำไมการอธิบายสายพันธุ์ใหม่และอนุกรมวิธานโดยทั่วไปจึงมีความสำคัญสำหรับการอนุรักษ์และการจัดการความหลากหลายทางชีวภาพ”

ลูอิซ โรชา แห่งสถาบันวิทยาศาสตร์แห่งแคลิฟอร์เนียกล่าวว่า “ถึงแม้ปลาชนิดนี้จะมีจำนวนมากและขณะนี้ยังไม่มีความเสี่ยงสูงที่จะถูกใช้ประโยชน์มากเกินไป แต่ก็ยังไม่แน่ใจนักเพราะปลาถูกจำหน่ายในเชิงพาณิชย์ก่อนที่จะมีชื่อทางวิทยาศาสตร์”

การค้นพบนี้เป็นความร่วมมือกันของนักวิทยาศาสตร์ของสถาบันต่าง ๆ เช่น สถาบันวิทยาศาสตร์แห่งแคลิฟอร์เนีย, มหาวิทยาลัยซิดนีย์ และ MMRI ของมัลดีฟส์ เป็นส่วนหนึ่งของโครงการริเริ่ม Hope for Reefs ที่มุ่งทำความเข้าใจและปกป้องแนวปะการังทั่วโลกให้ดีขึ้น

มัลดีฟส์ไม่ใช่แค่แหล่งท่องเที่ยวชื่อดัง แต่มีความหลากหลายทางชีวภาพที่น่าจับตา เมื่อเดือนที่แล้วนักวิจัย Hope for Reefs ยังคงร่วมมือกับ MMRI โดยทำการสำรวจแนวปะการังใน ‘เขตลึกลับ’ ของมัลดีฟส์ 

‘เขตลึกลับ’ เป็นระบบนิเวศปะการังที่แทบไม่ได้สำรวจ ลึกระหว่าง 50 ถึง 150 เมตร จนพบสายพันธุ์ใหม่ C. finifenmaa พร้อมกับอย่างน้อย 8 สายพันธุ์ที่อาจเป็นพันธุ์ใหม่ที่วิทยาศาสตร์ไม่เคยพบ

เนื้อหา

“Stunning new-to-science fairy wrasse is first-ever fish described by a Maldivian scientist”. (March 8, 2022). Press Releases of The California Academy of Sciences. 

ภาพจาก © Yi-Kai Tea / The California Academy of Sciences

Related posts

การเกษตรรักษ์โลก ‘แหนเป็ด’ ซูเปอร์ฟู้ดแห่งอนาคตโปรตีนสูง 45%

เป้าหมาย NDC ความมุ่งมั่นของไทย ก้าวย่างสู่ Net Zero และโลกยั่งยืน

ประโยชน์การเข้าร่วมเวที COP29 โอกาสเข้าถึงเงินช่วยเหลือของไทย