ศูนย์สิ่งแวดล้อมและการจัดการที่ยั่งยืน มหาวิทยาลัยพะเยา ปฏิวัติขยะ เปลี่ยน “ฝาขวดพลาสติก” เป็น “ไม้แขวนเสื้อ” 85 ฝา ต่อ 1 ไม้แขวน ลดขยะ รักษาสิ่งแวดล้อม
ศูนย์สิ่งแวดล้อมและการจัดการที่ยั่งยืน มหาวิทยาลัยพะเยา (CESM) ได้ริเริ่มโครงการที่น่าสนใจเพื่อสนับสนุนนโยบาย “มหาวิทยาลัยสีเขียว” ด้วยการพัฒนา ไม้แขวนเสื้อจากฝาขวดพลาสติก 100% ซึ่งเป็นนวัตกรรมที่มุ่งเน้นการลดปริมาณขยะพลาสติกและส่งเสริมการใช้ทรัพยากรอย่างคุ้มค่า โครงการนี้เกิดจากแนวคิดที่ต้องการนำวัสดุเหลือใช้กลับมาใช้ประโยชน์ใหม่ (Upcycling) โดยไม่เพียงช่วยแก้ไขปัญหาขยะพลาสติกที่สะสมในสิ่งแวดล้อม แต่ยังสามารถต่อยอดไปสู่การพัฒนาผลิตภัณฑ์อื่น ๆ เช่น แฟ้มเอกสาร หรือของที่ระลึกสำหรับงานกิจกรรมต่าง ๆ ภายในมหาวิทยาลัย เช่น การแข่งขันกีฬาหรือพิธีสำคัญ
การรณรงค์และความร่วมมือภายในมหาวิทยาลัย
ศูนย์สิ่งแวดล้อมฯ ได้ร่วมมือกับหน่วยงานต่าง ๆ ภายในมหาวิทยาลัยพะเยา โดยเฉพาะหอพักนิสิต เพื่อดำเนินโครงการรณรงค์ที่ชื่อว่า “เก็บฝาขวดพลาสติก แลกไม้แขวนเสื้อ” กิจกรรมนี้มีเป้าหมายเพื่อปลูกฝังจิตสำนึกด้านสิ่งแวดล้อมให้กับนิสิตและบุคลากร รวมถึงส่งเสริมการมีส่วนร่วมในการคัดแยกขยะและลดปริมาณขยะตั้งแต่ต้นทาง โดยกำหนดอัตราการแลกเปลี่ยนที่ชัดเจน คือ ฝาขวดพลาสติก 85 ฝา สามารถแลกได้ไม้แขวนเสื้อ 1 อัน ซึ่งนอกจากจะช่วยลดขยะในหอพักแล้ว ยังเป็นการสร้างแรงจูงใจให้นิสิตตระหนักถึงคุณค่าของการรีไซเคิล
ผู้ช่วยศาสตราจารย์สุวิทย์ ปัญญาวงศ์ รองอธิการบดีฝ่ายสิ่งแวดล้อมและภูมิทัศน์ มหาวิทยาลัยพะเยา กล่าวถึงความมุ่งมั่นของศูนย์สิ่งแวดล้อมฯ ว่า “เรามุ่งขับเคลื่อนนโยบายมหาวิทยาลัยสีเขียวผ่านการพัฒนาผลิตภัณฑ์ไม้แขวนเสื้อจากฝาขวดน้ำพลาสติก 100% เพื่อลดปริมาณขยะและส่งเสริมการจัดการของเสียอย่างมีประสิทธิภาพ แนวคิดนี้ไม่เพียงช่วยรักษาสิ่งแวดล้อม แต่ยังสามารถต่อยอดไปสู่ผลิตภัณฑ์อื่น ๆ เช่น แฟ้มเอกสาร หรือเหรียญที่ระลึกสำหรับงานกีฬา ซึ่งเป็นการแสดงถึงศักยภาพของนวัตกรรมที่ยั่งยืน”
มหาวิทยาลัยพะเยาเปลี่ยนฝาขวดพลาสติกเป็นไม้แขวนเสื้อ
กระบวนการผลิตและคุณสมบัติของไม้แขวนเสื้อ
ไม้แขวนเสื้อจากฝาขวดพลาสติกถูกออกแบบมาให้มีความหนา แข็งแรง และทนทาน โดยผลิตจากฝาขวดน้ำพลาสติกที่ผ่านการคัดแยก ทำความสะอาด บดละเอียด และนำไปหลอมขึ้นรูปเป็นไม้แขวนเสื้อ กระบวนการนี้ช่วยลดการใช้พลาสติกใหม่ และยังสามารถปรับแต่งสีสันได้หลากหลายตามสีของฝาขวดที่นำมาใช้ ทำให้ผลิตภัณฑ์มีเอกลักษณ์และน่าสนใจ นอกจากนี้ ต้นทุนการผลิตที่ต่ำยังเป็นจุดเด่นสำคัญ ทำให้ไม้แขวนเสื้อนี้สามารถนำไปใช้งานได้อย่างแพร่หลายทั้งในชุมชนและสถานศึกษา
แผนการขยายผลสู่ชุมชนและภาคเอกชน
ในอนาคต ศูนย์สิ่งแวดล้อมและการจัดการที่ยั่งยืนมีแผนที่จะขยายความร่วมมือไปยังองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและภาคเอกชน เพื่อกระจายผลิตภัณฑ์สู่ชุมชนในวงกว้างมากขึ้น โดยตั้งเป้าที่จะสร้างอาชีพและรายได้ให้กับชุมชนท้องถิ่น รวมถึงผลักดันแนวทางการใช้ทรัพยากรอย่างยั่งยืน นอกจากนี้ ยังมีแนวคิดในการพัฒนาแนวทางเชิงพาณิชย์ เช่น การจัดจำหน่ายไม้แขวนเสื้อผ่านร้านของที่ระลึกของมหาวิทยาลัย เพื่อสร้างความตระหนักรู้ด้านสิ่งแวดล้อมให้กับประชาชนทั่วไป
ศูนย์สิ่งแวดล้อมฯ ได้ลงนามในบันทึกข้อตกลง (MOU) กับหน่วยงานต่าง ๆ เช่น มหาวิทยาลัยพะเยา วิทยาเขตเชียงราย และหอพักนิสิต เพื่อขยายผลโครงการนี้ให้ครอบคลุมมากยิ่งขึ้น โดยหวังว่าการร่วมมือกับชุมชนและองค์กรต่าง ๆ ในจังหวัดพะเยาจะช่วยสร้างระบบการจัดการขยะที่ยั่งยืน และเป็นต้นแบบให้กับพื้นที่อื่น ๆ ต่อไป
มหาวิทยาลัยพะเยาเปลี่ยนฝาขวดพลาสติกเป็นไม้แขวนเสื้อ
ข้อดีของไม้แขวนเสื้อจากฝาขวดพลาสติก
- เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม: ช่วยลดปริมาณขยะพลาสติกและลดการใช้วัสดุใหม่ในการผลิต
- ประหยัดต้นทุน: ด้วยกระบวนการผลิตที่ใช้ทรัพยากรจากขยะรีไซเคิล ทำให้มีต้นทุนต่ำและเข้าถึงได้ง่าย
- ใช้ของเหลือให้เกิดประโยชน์: แปลงขยะพลาสติกที่อาจถูกทิ้งให้กลายเป็นผลิตภัณฑ์ที่มีประโยชน์ใช้สอยในชีวิตประจำวัน
ความมุ่งมั่นของมหาวิทยาลัยพะเยา
มหาวิทยาลัยพะเยามุ่งมั่นที่จะเป็นผู้นำในการพัฒนานวัตกรรมเพื่อสิ่งแวดล้อมที่ยั่งยืน โดยใช้โครงการนี้เป็นจุดเริ่มต้นในการสร้างความเปลี่ยนแปลงทั้งในระดับมหาวิทยาลัยและชุมชน โครงการไม้แขวนเสื้อจากฝาขวดพลาสติกไม่เพียงเป็นตัวอย่างของการรีไซเคิลที่มีประสิทธิภาพ แต่ยังสะท้อนถึงวิสัยทัศน์ของมหาวิทยาลัยในการส่งเสริมสังคมที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม
ศูนย์สิ่งแวดล้อมและการจัดการที่ยั่งยืนขอเชิญชวนทุกภาคส่วน ไม่ว่าจะเป็นนิสิต บุคลากร ชุมชนท้องถิ่น หรือภาคเอกชน เข้ามามีส่วนร่วมในโครงการนี้ เพื่อร่วมกันสร้างอนาคตที่ยั่งยืนและลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมอย่างเป็นรูปธรรม ด้วยพลังของความร่วมมือและนวัตกรรมที่เรียบง่ายแต่ทรงพลังนี้ มหาวิทยาลัยพะเยาหวังว่าจะเป็นแรงบันดาลใจให้กับสังคมไทยในการจัดการขยะและใช้ทรัพยากรอย่างรับผิดชอบต่อไป
อ้างอิง :
(1)https://www.up.ac.th/NewsRead.aspx?itemID=34109
