ตอนนี้โลกกำลังจับตาการระบาดของโรคไวรัสมาร์บวร์คในประเทศกานา ซึ่งพบผู้ติดเชื้อแล้ว 2 คน แม้ว่าจะมีจำนวนคนติดเชื้อน้อย และเป็นการระบาดเฉพาะถิ่นในแอฟริกามาตลอดหลายปีที่ผ่านมา แต่ก็ยังไม่น่าไว้วางใจ เพราะมีกรณีตัวอย่างให้เห็นว่าโรคที่เคยประจำถิ่นในแอฟริกาอย่างโรคฝีดาษลิงก็หลุดออกมาจากท้องที่แล้วระบาดไปทั่วโลกเมื่อเดือน พ.ค. ที่ผ่านมา
ถ้ายังจำกันได้ ตอนที่เกิดการระบาดของโควิด-19 ใหม่ๆ มีการประโคมข่าวว่าเชื้อโรคน่าจะมาจากค้างคาวหรือไม่ก็มาจากการรับประทานเนื่อสัตว์ป่า ไวรัสมาร์บวร์ค (Marburg virus/MARV) ก็เช่นกัน เป็นโรคที่เกิดจากไวรัสสองชนิดคือ ไวรัสมาร์บวร์คและไวรัสแรเวินที่อยู่ในสกุล Marburgvirus วงศ์ Filoviridae เป็นไวรัสเฉพาะถิ่นที่พบในป่าแห้งแล้งแถบเส้นศูนย์สูตรของทวีปแอฟริกา การติดเชื้อไวรัสมาร์บวร์คส่วนใหญ่มาจากการไปเยือนถ้ำหรือไปทำงานในเหมือง
แล้วในเหมืองมีอะไร? ในเหมืองมีค้างคาวนั่นเอง ในปี 2009 มีรายงานความสำเร็จในการแยกเชื้อไวรัสมาร์บวร์คออกจากค้างคาวอียิปต์ที่มีสุขภาพดี (Rousettus aegyptiacus) จากการทดสอบแสดงให้เห็นอย่างชัดเจนว่าค้างคาวผลไม้โลกเก่า (Megabat, Fruit bat) มีส่วนเกี่ยวข้องในการเก็บเชื้อไวรัสมาร์บวร์คตามธรรมชาติ และการเยือนถ้ำที่ค้างคาวอาศัยอยู่เป็นปัจจัยเสี่ยงต่อการติดเชื้อ
ด้วยความที่โรคนี้ยังไม่มีวัคซีน ดังนั้น หนึ่งในมาตรการป้องกันการติดเชื้อ คือคำเตือนให้หลีกเลี่ยงการกินเนื้อสัตว์ป่า เพราะนอกจากเชื้อจะมาจากค้างคาวแล้ว มันอาจมีสัตว์อื่นเป็นพาหะด้วย
แต่สิ่งสำคัญคือ มนุษย์ต้องหลีกเลี่ยงการเข้าไปพัวพันกับแหล่งที่อาศัยของสัตว์ป่า เช่น ในปี 1987 มีผู้ติดเชื้อเสียชีวิตเพียงรายเดียวเป็นเด็กชายชาวเดนมาร์กวัย 15 ปี ที่ไปพักร้อนที่เมืองคิซูมู ประเทศเคนยา เขาเคยไปเยี่ยมชมถ้ำคิตูม บนภูเขาเอลกอน ก่อนเดินทางไปเมืองมอมบาซา ซึ่งที่นั่นเขามีอาการทางคลินิกของการติดเชื้อ เด็กชายเสียชีวิตหลังจากย้ายไปโรงพยาบาลไนโรบี
นอกจากนี้ ยังมีการระบาดของไวรัสมาร์บวร์คครั้งใหญ่เกิดขึ้นในหมู่คนงานเหมืองทองคำผิดกฎหมายรอบๆ เหมือง Goroumbwa ในเมืองดูรบาและวัตซา ในสาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโก ระหว่างปี 1998 ถึง 2000 เมื่อเชื้อไวรัสมาร์บวร์ค 2 ชนิดคือ MARV และ RAVV ร่วมกันทำให้เกิด MVD 154 ราย และมีผู้เสียชีวิต 128 ราย การระบาดสิ้นสุดลงหลังจากเกิดน้ำท่วมในเหมือง ต่อมาในปี 2007 คนงานเหมือง 4 รายติดไวรัสในเขตคัมเวนเก ประเทศยูกันดา
อ้างอิง
- Wikipedia contributors. “Marburg virus disease.” Wikipedia, The Free Encyclopedia. Wikipedia, The Free Encyclopedia, 18 Jul. 2022. Web. 20 Jul. 2022.
- Wikipedia contributors. “Marburg virus.” Wikipedia, The Free Encyclopedia. Wikipedia, The Free Encyclopedia, 19 Jul. 2022. Web. 20 Jul. 2022.
เครดิตภาพ: Content Providers(s): CDC/ Dr. Erskine Palmer, Russell Regnery, Ph.D