รัฐมนตรีว่าการกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (วราวุธ ศิลปอาชา) ประกาศจะนำชื่อของ “มาเรียม” พะยูนกำพร้าแม่ที่เสียชีวิตไป เมื่อวันที่ 17 สิงหาคม 2562 เป็นสัญลักษณ์ของการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติทั้งทางบกและทางทะเล ซึ่งเป็นนิมิตหมายที่ดี แต่เราคิดว่ากรณีนี้ยังต้องมีการนำมาเป็นบทเรียนสำหรับการจัดการทรัพยากรธรรมชาติที่มากกว่านั้น

ในบรรดาสัตว์ป่าของไทย มีสัตว์ที่มีลักษณะเป็น “คู่เหมือน” จากรูปร่างหน้าตาที่คล้ายคลึงกันมาก แบบว่าคนทั่วไปที่ไม่มีประสบการณ์กับเหล่าสิงสาราสัตว์ อาจงงเอาได้เหมือนกันว่าไผเป็นไผ แต่สถานภาพของสัตว์คู่เหมือนนี้ กลับต่างกันราวฟ้ากับเหว ตัวหนึ่งหาง่ายทั้งในไทยและระดับโลก ส่วนอีกตัวหนึ่ง ในไทยหายาก และระดับโลกถึงขั้น Endangered หรือใกล้สูญพันธุ์เข้าไปแล้ว

“ปกป้องสิ่งแวดล้อมเฉกเช่นปกป้องดวงตาของตน ดูแลรักษาสิ่งแวดล้อมเฉกเช่นดูแลชีวิตของตน” เป็นส่วนหนึ่งของคำกล่าวของสีจิ้นผิง ผู้นำจีนในพิธีเปิดมหกรรมพืชสวนโลก 2019 ที่แสดงให้เห็นถึงวิสัยทัศน์และจุดยืนของจีนในการรักษาสิ่งแวดล้อมควบคู่ไปกับการพัฒนาเศรษฐกิจ ตามนโยบาย ‘Green China’

ตอนที่แล้วผมได้พาท่านไปทัวร์ป่ากลางกรุงโตเกียว (Tokyo Nature Study) พื้นที่ระบบนิเวศทางธรรมชาติกลางเมืองแห่งนี้ ถือเป็นส่วนหนึ่งของพิพิธภัณฑ์ธรรมชาติและวิทยาศาสตร์ ซึ่งฐานที่มั่นหลัก ตั้งอยู่ในสวนอุเอโนะ (Ueno Park)

บางคนบอกว่ามันคืออาวุธใหม่ที่จะใช้ต่อสู้กับภาวะโลกร้อน บางคนบอกว่ามันคือสิ่งที่ช่วยเยียวยาระบบนิเวศ บางคนรู้จักมันในฐานะอาหารของพะยูนเท่านั้น

เรื่องสิ่งแวดล้อมนี่ สวีเดนเขาไม่แพ้ใครจริงๆ ประเทศนี้เป็นผู้นำเรื่องเทคโนโลยีสีเขียว พลังงานทดแทน รวมทั้งการจัดการขยะ สิ่งของเหลือใช้ ปัจจุบันตัวเลขการรีไซเคิลขวดและบรรจุภัณฑ์ต่างๆ สวีเดนนั้นทำได้มากกว่า 90%