การประชุม COP28 มีแนวโน้มล้มเหลวไม่เป็นท่า เนื่องจากอาจจะไม่สามารถบรรลุข้อตกลงร่วมกันในการ “ยุติ” การใช้เชื้อเพลิงฟอสซิล ตามที่ประเทศสมาชิกส่วนใหญ่พยายามผลักดันเพื่อควบคุมอุณหภูมิโลกไม่ให้เกิน 1.5 องศา ตามข้อตกลงปารีส
สัญญาณดังกล่าวมาจากประธานการประชุมสุดยอดสภาพภูมิอากาศ หรือ COP28 อัล จาเบอร์ จากสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ (UAE) พยายามเสนอร่างข้อตกลงโดยไม่บรรจุข้อเรียกร้องให้มีการ “ยุติ” เชื้อเพลิงฟอสซิลที่เป็นสาเหตุหลักในการปล่อยก๊าซคาร์บอน
กลายเป็นว่าร่างข้อตกลงที่ได้เจรจากันเมื่อวันที่ 11 ธ.ค. ผ่านมา และเป็นไฮไลต์ของการประชุม COP ครั้งนี้ ได้เบี่ยงเบน “คีย์แมสเสส” สำคัญจากคำว่า “ยุติ” ไปใช้คำอื่นแทน อาทิ สามารถลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกโดยลดการบริโภคและการผลิตเชื้อเพลิงฟอสซิลในลักษณะที่ยุติธรรม ตามขั้นตอน และเท่าเทียม เพื่อลดก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์ภายใน, ก่อน หรือประมาณปี 2050, ให้เพิ่มกำลังการผลิตพลังงานทดแทนสามเท่าภายในปี 2030, ลดปริมาณถ่านหินที่ยังไม่ลดลงอย่างรวดเร็ว, ขยายขนาดเทคโนโลยีดักจับคาร์บอนในชั้นบรรยากาศ ฯลฯ
เมื่อร่างข้อตกลงไม่เป็นไปตามที่หลายประเทศคาดหวังทำให้ประธานที่ประชุมซึ่งมาจาก UAE ถูกวิจารณ์อย่างหนักว่า เขาอาจถูกครอบงำจากอุตสาหกรรมน้ำมันยักษ์ใหญ่โดยเฉพาะกลุ่มโอเปกหรือกลุ่มประเทศผู้ส่งออกน้ำมันที่มีซาอุดิอาระเบียเป็นแกนนำ
ตัวอย่างคำวิจารณ์เช่น อาแญ็ส ปานีเย-รูว์นาแชร์ (Agnes Pannier-Runacher) รัฐมนตรีกระทรวงการเปลี่ยนแปลงพลังงานของฝรั่งเศส กล่าวว่า “ข้อความนี้ไม่เพียงพอ มีองค์ประกอบหลายอย่างที่ไม่สามารถยอมรับได้ ถือเป็นเรื่องน่าผิดหวัง”
ด้าน ซามูเอล ซิลค์ หัวหน้าคณะผู้แทนหมู่เกาะมาร์แชลและรัฐมนตรีกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติ ระบุว่า “ยอมรับไม่ได้”
“เราจะไม่ไปที่หลุมศพของเราที่เต็มไปด้วยน้ำอย่างเงียบๆ เราจะไม่ยอมรับผลลัพธ์ที่จะนำไปสู่ความเสียหายต่อประเทศของเรา ทั้งต่อผู้คนและชุมชนที่เปราะบางที่สุดนับล้านหรือหลายพันล้านคน”
ผู้แทนจากประเทศหมู่เกาะแปซิฟิกอย่างซามัวและหมู่เกาะมาร์แชลล์ ซึ่งได้รับผลกระทบจากน้ำทะเลที่เพิ่มสูงขึ้น กล่าวว่า ร่างกฎหมายดังกล่าวถือเป็น “โทษประหารชีวิต”
“เราไม่สามารถลงนามในข้อความที่ไม่มีความมุ่งมั่นอย่างแรงกล้าในการยุติการใช้เชื้อเพลิงฟอสซิล” เซดริก ชูสเตอร์ รัฐมนตรีสิ่งแวดล้อมของซามัว กล่าวและว่า “เราจะไม่ลงนามใบมรณบัตรของเรา”
ราเชล คลีตุส ผู้อำนวยการฝ่ายนโยบายและหัวหน้านักเศรษฐศาสตร์ของโครงการ Climate and Energy ของ Union of Concerned Scientists กล่าวว่า ร่างข้อตกลงดังกล่าว “น่าผิดหวังอย่างยิ่ง น่ากังวล และไม่มีประเด็นไหนที่ใกล้เคียงกับระดับความทะเยอทะยานที่ผู้คนทั่วโลกสมควรได้รับ”
สำหรับการประชุม COP28 หรือการประชุมว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศแห่งสหประชาชาติ ครั้งที่ 28 มีกำหนดเสร็จสิ้นในวันที่ 12 ธ.ค.นี้ แต่อาจจะยืดเยื้อออกไปอีกหลายวันเหมือนในอดีต เพื่อให้ตัวแทนเจรจาเนื้อหาของข้อตกลงขั้นสุดท้ายต่อไป ทว่าดูแนวโน้มแล้วมนุษยชาติอาจไม่ได้ข้อตกลงที่จะควบคุมอุณหภูมิไม่ให้เกิน 1.5 องศาเซลเซียส
อ้างอิง:
https://www.reuters.com/markets/commodities/new-cop28-draft-deal-stops-short-fossil-fuel-phase-out-2023-12-11/
https://www.dw.com/en/cop28-draft-deal-fails-to-include-fossil-fuel-phaseout/a-67690648
https://edition.cnn.com/2023/12/11/climate/cop-28-draft-agreement-fossil-fuel-monday/index.html