ส่องเลือกตั้งผู้ว่าลอนดอน ชู ‘เก็บค่าธรรมเนียมใช้ถนน’ ขยายพื้นที่เขตปล่อยมลพิษต่ำ

ส่องนโยบายด้านสิ่งแวดล้อมของผู้สมัครผู้ว่าฯ กทม. รอบนี้ดูเหมือนจะผิว ๆ แต่เมื่อไปดูกันที่การเลือกตั้งนายกเทศมนตรีกรุงลอนดอนเมื่อปี 2021 มีการดีเบตกันในเรื่องสิ่งแวดล้อมโดยเฉพาะ แสดงให้เห็นถึงความใส่ใจของชาวเมืองต่อปัญหานี้และในฐานะที่ลอนดอนได้รับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศที่หนักขึ้น

การเลือกตั้งปีที่แล้ว ผู้ชนะคือ ซาดิก ข่าน (Sadiq Khan) เขาบอกว่าผู้ที่ควรมีสิทธิ์ใช้ถนนจริง ๆ ควรจะเป็น “บริการไฟสีฟ้า (รถฉุกเฉินในลอนดอน) ช่างไฟฟ้า ช่างประปา คนขับรถเชิงพาณิชย์ แท็กซี่ ไปจนถึงผู้ที่จำเป็นต้องใช้ถนนของเรา —คนขับรถส่งของและอื่น ๆ—แทนที่จะเป็น (รถยนต์ส่วนบุคคล) บุคคลที่สามารถเดิน ขี่จักรยาน และใช้ระบบขนส่งสาธารณะแทนได้”

ข่านบอกว่า หากได้รับเลือกอีกครั้ง เขาจะแสวงหาเงินทุนจากรัฐบาลเพื่อเร่งการเปลี่ยนผ่านระบบขนส่งมวลชนกรุงลอนดอน (TfL) ไปสู่รถโดยสารที่ปล่อยมลพิษเป็นศูนย์ และตั้งเป้าว่าการเปลี่ยนผ่านนี้จะเสร็จสิ้นภายในปี 2030 แทนที่จะเป็นปี 2037  

ลุยซา เพอร์ริต (Luisa Porritt) จากพรรคเสรีประชาธิปไตยซึ่งเป็นพรคคทางเลือกใหม่ที่ได้รับความนิยมมากขึ้นเรื่อย ๆ ในแง่การจัดการปัญหาจราจร เธอบอกว่าแผนการกำหนดย่านชุมชนที่มีการจราจรน้อยและการเปิดช่องทางจักรยานนั้นเร่งรีบเกินไปและ “เป็นความคิดที่ดีที่ทำผิดวิธี”

เธอเสนอว่า จะทำให้ลอนดอนมีบริการเช่าจักรยานฟรีในวันอาทิตย์เป็นเวลาหนึ่งปี และเพิ่มพื้นที่ครอบคลุมบริการจักรยานเช่าไปถึงปริมณฑล และเสนอจัดตั้งสวนสาธารณะใหม่ 10 แห่ง และรวมถึงสนับสนุนให้เกิด “หลังคาสีเขียว” คือพื้นที่ปลูกพืชบนดาดฟ้าอาคารใหม่ทั้งหมดด้วย

ไซแอน แบร์รี (Siân Berry) ผู้สมัครจากพรรคกรีน แม้จะมาจากพรรคสีเขียวโดยตรงแต่เธอบอกว่า จะเน้นประเด็น LGBT ก่อนอื่นเลย ซึ่งต่างจากผู้สมัครคนอื่น ๆ และเซอร์ไพรส์มากเมื่อดูจากแนวทางของพรรคที่เธอสังกัด แต่เธอก็มีแนวนโยบายสีเขียวที่จริงจังเหมือนกัน

ในแถลงการณ์ เธอเสนอให้ขยายเขต “ปล่อยก๊าซต่ำสุดขีด” (ULEZ) ของลอนดอนให้ครอบคลุมทั้งเมือง และตั้งเป้าหมายในการลดการจราจรในแง่ของจำนวนระยะทางที่เดินทางลง 40% ภายในปี 2026 

นอกจากนี้ เธอยังจะใช้แผนกำหนดราคาการใช้ถนนแบบจ่ายตามการใช้งาน นอกจากนี้ยังให้คำมั่นว่าจะยุติการใช้วิธีการเผาและการฝังกลบขยะ แต่จะทำให้ลอนดอนเป็นเมืองไร้ขยะภายในปี 2030

แผนการเหล่านี้ดูธรรมดาไปสำหรับพรรคกรีน แผนการแรกที่น่าจะเด่นที่สุดคือการขยายเขต ULEZ คือนโยบายกำหนดให้พื้นที่ในลอนดอนมีการเรียกเก็บค่าธรรมเนียมสำหรับการขับรถที่มีมลพิษมากที่สุดที่ใจกลางเมือง 

แต่แผนดังกล่าวจัดทำขึ้นภายใต้การนำของบอริส จอห์นสัน และนำเสนอโดยซาดิก ข่าน ในเดือน เม.ย. 2019 ดังนั้น ผู้สมัครพรรคกรีนคนนี้แค่ต่อยอดงานของข่านนั่นเอง

อีกคนที่เกาะนโยบาย ULEZ ของซาดิก ข่าน คือลุยซา เพอร์ริต จากพรรคเสรีประชาธิปไตยเธอเสนอนโยบายการกำหนดราคาการใช้ถนนเพื่อแทนที่ ULEZ ที่เข้มงวดมาก และเรียกเก็บค่าธรรมเนียมการใช้รถในพื้นที่จำเพาะ 

เธอยังเสนอ “โครงการจ่ายตามระยะทางที่ไป” จะเรียกเก็บเงินจากคนขับตาม “จำนวนการเดินทางที่คุณเดินทาง ระยะทางที่เดินทาง ประเภทของยานพาหนะที่คุณมี ระดับการปล่อยมลพิษที่ผลิต” และรายได้จะนำสมทบเงินทุนของระบบขนส่งมวลชนกรุงลอนดอน (TfL) หรือเพื่อสนับสนุนการใช้ยานพาหนะส่วนรวม 

แต่การท้าทายนโยบาย ULEZ หรือการปล่อยก๊าซต่ำสุดขีดไม่ใช่เรื่อง่าย ๆ เพราะแนวทาง ULEZ ถือว่าประสบความสำเร็จมาก ทำให้จำนวนรถยนต์ที่ก่อมลพิษร้ายแรงที่สุดลดลงจาก 35,600 คัน เหลือ 23,000 คันและลดการปล่อยมลพิษ 20% ในใจกลางกรุงลอนดอนในช่วงสี่เดือนหลังจากเปิดตัวโครงการนี้ 

ตั้งแต่วันที่ 25 ต.ค. 2021 โซน ULEZ  ได้ขยายให้ครอบคลุมพื้นที่ภายในลอนดอนที่กว้างขึ้นมาก และภายใน 1 เดือนหลังการขยายพื้นที่ จำนวนรถยนต์ที่ไม่ผ่านเกณฑ์ข้อกำหนดลดลงจาก 127,000 คัน เป็น 80,000 คันในวันธรรมดา

BBC News รายงานว่าโซน ULEZ น่าจะเป็นหนึ่งในนโยบายต่อต้านมลพิษที่เข้มงวดที่สุดในโลก แต่มันป๊อปปูลาร์มาก การสำรวจความคิดเห็นในเดือน เม.ย. 2019 โดย YouGov พบว่า 72% ของชาวลอนดอนสนับสนุนการใช้การปล่อยมลพิษเพื่อจัดการกับมลพิษทางอากาศและความแออัด และนโยบายนี้น่าจะทำให้ซาดิก ข่านได้รับเลือกตั้งอีกครั้งด้วย 

ข้อมูลจาก

• “Sadiq Khan manifesto pledges to stand up for London against ‘anti-London Tory government'”. OnLondon. 6 April 2021.
• Lydall, Ross (21 April 2021). “Sian Berry for Mayor 2021? Only Greens have big ideas”. London Evening Standard. 
• Lydall, Ross (15 April 2021). “London mayoral election: Lib-Dem candidate hopes to recoup TfL cash”. London Evening Standard.
• “London pollution: High levels detected by 40% of capital’s air quality”. Evening Standard. 23 July 2019.
• “Ulez expansion revealed to have cut ‘dirty’ vehicles by over a third”. Evening Standard. 10 December 2021.
• Edwards, Tom. “ULEZ: The most radical plan you’ve never heard of”. BBC News Website. BBC. Retrieved 26 March 2019.
• Taylor, Matthew; Sedghi, Amy (8 April 2019). “Londoners support charging ‘dirty’ drivers, says air pollution study”

ภาพ David Hawgood/wikipedia.or