“ร้านเราตั้งใจลดการใช้พลาสกติกให้มากที่สุด” คำบอกว่าเล่าของ เกสรี วัฒนา เจ้าของร้านบ้านสวนสอยดาว ณ ตลาดน้ำ อ.ต.ก. (Ortorkor Floating Market) หนึ่งใน 200 ร้านที่หมุนเวียนกันมาเปิด ณ แลนด์มาร์คแห่งใหม่ของกรุงเทพฯ ภายใต้คอนเซ็ปต์ “ตลาดน้ำ อ.ต.ก.สินค้าเกษตรกรไทย ใจกลางกรุง”
งานวิจัยเกี่ยวกับภาวะโลกร้อนล่าสุดที่ได้ตีพิมพ์ในวารสาร Nature และวารสาร Nature Geoscience ได้ข้อสรุปว่าการเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิโลกในช่วงหนึ่งศตวรรษที่ผ่านมา เกิดขึ้นอย่างรวดเร็วและมีความรุนแรงอย่างที่ไม่เคยมีเหตุการณ์ในรอบ 2,000 ปีจะเทียบเคียงได้
เป็นเรื่องเศร้าและน่าหดหู่ใจเมื่อป่าพรุควนเคร็งถูกเผาทำลายเสียหายไปกว่า 15,000 ไร่ จากขบวนการสเด็ดน้ำออกแหล่งกักเก็บคาร์บอนบนเนื้อที่กว่า 2 แสนไร่ ทำให้ต้องสูญสิ้นสภาพความเป็นพื้นที่ชุ่มน้ำตามธรรมชาติ โดยมีสาเหตุจากการบุกรุกของชาวบ้านเพื่อทำการเกษตร ผนวกกับมีกลุ่มทุนที่สุมไฟเข้ายึดพื้นที่แสวงหาประโยชน์อย่างต่อเนื่อง ระยะเวลาแค่เดือนเศษจึงทำให้น้ำจากป่าพรุแห้งเหือดไปในที่สุด
นับวัน ‘ปรากฏการณ์ปะการังฟอกขาว’ ซึ่งเกิดจากการเพิ่มขึ้นของอุณหภูมิน้ำทะเลอันเนื่องมาจากภาวะโลกร้อน กำลังสร้างความเสียหายให้แก่แนวปะการังและระบบนิเวศทางทะเลทั่วโลก โดยในช่วง 30 ปีที่ผ่านมา ทั่วโลกสูญเสียปะการังไปแล้ว 50% นักวิทยาศาสตร์คาดการณ์ว่าในปี ค.ศ. 2050 แนวปะการังอาจตายลงเกือบทั้งหมด
เมื่อ 30 กว่าปีก่อน “เกาะพิทักษ์” เกาะเล็กๆ ณ หมู่ 14 ตำบลบางน้ำจืด อำเภอหลังสวน จังหวัดชุมพร มีธรรมชาติทางทะเลเสื่อมโทรมอย่างมาก ชุมชนมีความแตกแยก เกิดปัญหายาเสพติด และมีการเล่นการพนัน ขณะที่อาชีพประมงพื้นบ้านซึ่งเป็นอาชีพหลักหล่อเลี้ยงชุมชนก็ถูกเรือประมงพาณิชย์นำอวนลาก และอวนรุนเข้ามารุกรานแย่งชิงพื้นที่การจับสัตว์น้ำจนชาวบ้านแทบไม่มีทางออก
ผู้คนและผืนป่าต่างพึ่งพาอาศัยกันได้ คนจะสามารถใช้ประโยชน์จากผลผลิตของป่าเพื่อรายได้ ขณะเดียวกันพวกเขาจะช่วยอนุรักษ์ป่าให้มีความอุดมสมบูรณ์และยั่งยืน การส่งเสริมให้คนเห็นคุณค่าของป่าและผลผลิตต่างๆ ในป่าจะทำให้ป่าได้รับการปกป้องมากขึ้นจากมนุษย์ ซึ่งการมีป่ามากขึ้นย่อมหมายถึงความสามารถในการดูดซับคาร์บอนและมลพิษต่างๆ ซึ่งเป็นสาเหตุของภาวะโลกร้อนบนโลกที่มากขึ้น
สถานการณ์ไฟป่าไม่ได้ไหม้อยู่แค่ป่าแอมะซอนและป่าแอฟริกาใต้สะฮาร่า ทว่ามันลุกโชนไปแทบทุกทวีปทั่วโลก ปฏิเสธไม่ได้ว่านี่คือกระจกสะท้อนภาวะโลกร้อน รวมถึงการบุกรุกพื้นที่ทำการเกษตรและเหตุผลด้านเศรษฐกิจอื่นๆ ผืนป่าสำคัญในบ้านเราที่สามารถกักเก็บคาร์บอนและมีคุณค่าไม่ยิ่งหย่อนไปกว่าป่าประเภทอื่นก็คือ ป่าพรุ คอลัมน์ I Green Talk ชวนคุยกับ ดร.เจริญวิชญ์ หาญแก้ว อาจารย์ประจำสาขาวิชาวิศวกรรมสิ่งแวดล้อม วิทยาลัยวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยรังสิต
แหล่งผลิตออกซิเจนของโลก ป่าฝนแอมะซอนถูกขนานนามว่าเป็น “ปอดของโลก” เพราะผลิตออกซิเจนมากกว่า 20 % ของทั้งโลก ทั้งยังช่วยกำจัดคาร์บอนจำนวนมหาศาลออกจากชั้นบรรยากาศซึ่งสามารถช่วยชะลอภาวะโลกร้อนให้มนุษย์เราได้ Fernando Espírito-Santo นักวิจัย Jet Propulsion Lab ขององค์การบริหารการบินอวกาศสหรัฐ (นาซ่า) ค้นพบว่า ต้นไม้ในแอมะซอนสามารถดูดซับคาร์บอนไดออกไซด์ได้มากกว่า 2,200 ล้านตัน/ปี แต่เหตุการณ์การลุกลามของไฟป่าครั้งนี้กำลังจะเปลี่ยนสถานะแอมะซอน จากแหล่งกักเก็บคาร์บอนเป็นแหล่งปล่อยคาร์บอนไดออกไซด์แทน…
รัฐมนตรีว่าการกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (วราวุธ ศิลปอาชา) ประกาศจะนำชื่อของ “มาเรียม” พะยูนกำพร้าแม่ที่เสียชีวิตไป เมื่อวันที่ 17 สิงหาคม 2562 เป็นสัญลักษณ์ของการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติทั้งทางบกและทางทะเล ซึ่งเป็นนิมิตหมายที่ดี แต่เราคิดว่ากรณีนี้ยังต้องมีการนำมาเป็นบทเรียนสำหรับการจัดการทรัพยากรธรรมชาติที่มากกว่านั้น
“ปกป้องสิ่งแวดล้อมเฉกเช่นปกป้องดวงตาของตน ดูแลรักษาสิ่งแวดล้อมเฉกเช่นดูแลชีวิตของตน” เป็นส่วนหนึ่งของคำกล่าวของสีจิ้นผิง ผู้นำจีนในพิธีเปิดมหกรรมพืชสวนโลก 2019 ที่แสดงให้เห็นถึงวิสัยทัศน์และจุดยืนของจีนในการรักษาสิ่งแวดล้อมควบคู่ไปกับการพัฒนาเศรษฐกิจ ตามนโยบาย ‘Green China’