พลาสติกเป็นเหตุสังเกตุได้ กระทบ ‘กุ้งเต้น’ ขัดขวางการสืบพันธุ์

“สัตว์เหล่านี้รวมตัวกันเป็นคู่เพื่อสืบพันธุ์ เมื่อพวกมันสัมผัสกับสารเคมี (ที่มากับพลาสติก) พวกมันจะแยกตัวออกจากคู่ของมันและใช้เวลานานกว่ามาก ในการจับคู่ใหม่ หรือบางครั้งก็จบคู่ไม่ได้เลย”

การศึกษาใหม่พบว่าสารเคมีเจือปนในพลาสติกที่มนุษย์ใช้ในชีวิตประจำวัน อาจมีส่วนขัดขวางหรือขัดขวางพฤติกรรมการสืบพันธุ์ของกุ้งเต้น ซึ่งเป็นหนึ่งในห่วงโซ่อาหารของระบบนิเวศในทะเล

งานการวิจัยส่วนใหญ่จะมุ่งไปที่ผลกระทบของพลาสติกต่อสิ่งมีชีวิตในทะเลและในน้ำจืดน้ำจืด โดยเน้นไปที่อนุภาคขยะพลาสติกขนาดใหญ่หรือขนาดที่มองเห็นได้ และสัตว์มีกระดูกสันหลัง

เป็นครั้งแรกที่นักวิจัยจากมหาวิทยาลัยพอร์ทสมัธในอังกฤษได้ทำการศึกษาผลกระทบของสารเคมีที่เจือปนในพลาสติก ต่อ Echinogammarus marinus ซึ่งเป็นสัตว์คล้ายกุ้งเต้น พบได้ตามแนวชายฝั่งตั้งแต่นอร์เวย์ไปจนถึงโปรตุเกสตอนใต้

จากการศึกษาพบว่าสารเคมีที่เจือปนในพลาสติกส่งผลให้ E.marinus มีปัญหาต่อการสร้างคู่เพื่อสืบพันธุ์และจำนวนอสุจิ ซึ่งหากได้รับสารเคมีจากพลาสติกเป็นจำนวนมากจะส่งผลให้การผสมพันธุ์ชะงัก

สารเคมีในพลาสติกที่ส่งผลกระทบมี 4 ชนิด ได้แก่ n -butyl benzenesulfonamide (NBBS), triphenyl ฟอสเฟต (TPHP) diethylhexyl phthalate (DEHP) และ dibutyl phthalate (DBP)

DEHP และ DBP พบได้ในเวชภัณฑ์ บรรจุภัณฑ์อาหารและของเล่น TPHP ส่วนใหญ่จะใช้เป็นสารหน่วงไฟในผลิตภัณฑ์ต่างๆ เช่น ยาทาเล็บ ผลิตภัณฑ์สำหรับเด็ก และอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ ในขณะที่ NBBS สามารถพบได้ในไนลอน อุปกรณ์ทางการแพทย์ และอุปกรณ์ทำอาหาร

“เราเลือกสารปรุงแต่งทั้ง 4 ชนิดนี้เพราะทั้งหมดล้วนเป็นอันตรายต่อสุขภาพของมนุษย์” บิเดมิ กรีน-โอโจ กล่าว

พฤติกรรมการผสมพันธุ์ที่ไม่ประสบความสำเร็จไม่เพียงส่งผลกระทบร้ายแรงต่อสายพันธุ์ที่ทดสอบเท่านั้น แต่ยังรวมถึงประชากรโดยรวมในระบบนิเวศ

 “สัตว์เหล่านี้รวมตัวกันเป็นคู่เพื่อสืบพันธุ์ เมื่อพวกมันสัมผัสกับสารเคมี พวกมันจะแยกตัวออกจากคู่ของมันและใช้เวลานานกว่ามาก ในการจับคู่ใหม่ หรือบางครั้งก็จบคู่ไม่ได้เลย”

นักวิจัยกล่าวว่าการศึกษาครั้งล่าสุด ถือว่าเป็นการเปิดมุมมองที่แตกต่างออกไปเกี่ยวกับความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นจากมลพิษบางชนิดที่เรามองข้าม

“เราต้องเข้าใจมากขึ้นเกี่ยวกับสารเคมีเหล่านี้และผลกระทบต่อพฤติกรรมอย่างไร เช่น การให้อาหาร การต่อสู้หรือการบิน และการสืบพันธุ์ มีความสำคัญต่อชีวิตของสัตว์ และพฤติกรรมที่ผิดปกติใดๆ อาจลดโอกาสรอดชีวิต” กรีน-โอโจกล่าว

ที่มา 

• Evaluation of precopulatory pairing behaviour and male fertility in a marine amphipod exposed to plastic additives. Science Direct
• Dec 4, 2023. ‘Not right now’: Key marine species turned off sex by plastic chemicals. New Atlas